همانطور که میدانید عنصر نوردر مبحث هنرهای تجسمی همواره از دیدگاه هنرمندانی که دراین رشته فعالیت میکنند مورد توجه فرار دارد بطوریکه نور در هنرهای تجسمی یکی از عناصر بصری ای است که درهنرهای تجسمی مورد نقد وکاربرد قرار میگیرد.
نگاهی به عنصر نور درمبحث هنرهای تجسمی
نور همواره درجهان یکی ازعناصری است که درزندگی بشر نقش پررنگی را ایفا میکند،تنها ازطریق نوراست که میتوانیم ببینیم وازوجود رنگها مطلع شویم،ما به این علت قادر به انجام این کار هستیم که چشم انسان توانایی تشخیص رنگهارا داردواین تفاوت چشم انسان وحیوانات است تحقیقاتی که دراین زمینه شده است نشان دهنده این است که چشم حیوانات کاملاٌ با چشم انسان متفاوت است ، وبعضی از حیوانات رنگها را ناواضح ومتفاوت با انسان میبینند،شاید بتوان گفت در زمانی اززندگی برروی کره زمین، هیچ موجود زنده ای نمی توانسته بین فرکانس هایی که موجب ضبط رنگ های کروماتیک می گردد تفاوتی قایل شود،لازم به ذکر است درزمانهای گذشته چشم انسان پریمتیو تنها قادر به تشخیص رنگهای سیاه وسفید بوده است مشکل بتوان توضیح دادچگونه درک رنگی بصری عمل میکند ما زمانی میتوانیم ببینیم که حس ما برانگیخته شود وهنگامی این اتفاق می افتد که نور سفید به طول موجهای مختلف درنتیجه انکساریا انعکاس تجزیه شود وبه چشم ما برخورد کند حالا مانه تنها درجات مختلف خاکستری را بلکه رنگهای مختلف راکه درک مارا ازشکل اشیاء کامل میکند میتوانیم ببینیم وشخصیت وخصوصیاتی نظیرسردی وگرمی را درک کنیم،ونقش پررنگ نور رادرمبحث هنرهای تجسمی مورد بحث قرار دهیم.
نور پراحساس
نوربخش مهمی اززندگی است وهنگامی بیشتر موردتوجه قرارمیگیردکه ازدست برئد،مامعمولاٌوجود نوررا بدیهی میدانیم وبه آن اهمیتی نمیدهیم ما زمانی از وجود آن آگاه میشویم تا آن را دررابطه ای غیر عادی ببینیم مانند غروبی زیبا ،انعکاس نورروی دریا،آذرخش، همگی مارا ازوجود این عنصر مهم درطبیعت آگاه میسازد،عکاسی وسینمابدون وجود عنصرنور امکان ندارد.کیفیتهای انعکاسی نور ورنگ برای نقاشان بخوبی مشخص است وتوسط آنهامورد بررسی وکاوش قرار میگیردبطور یقین درامپرسیون حالت منظره برطبق نوع شرایط:آفتابی،برفی ،موقع روز وفصل تفاوتهایی وجود دارد.دردیزاین(طرح ریزی)توانایی آمیختن نور ورنگ بافرم اغلب کاربسیار پیچیده ومشکلی است رنگهای گرم وسرد اغلب بوسیله نور بوجود میایند درتاترانعکاس رنگهای مختلف رنگی جدید را بوجود میاورد همان اساس تئوریک رنگ در نقاشی را دارد.
حرکت،صدا وموسیقی
کیفیت احساسی نورهمانطورکه در رقص تاتراپرا وسینما دیده میشودبا حرکت وصوت همراه است در حالی که کیفیت احساسی رنگ با موسیقی مقایسه شده است نور بصورتی خلاق در نقاشی طراحی ومجسمه سازی مورد استفاده قرار میگیرد در مکتب امپرسیونیسم که برایش نشان دادن نور یک اصل است پیشگامانی چون جرج دلاتور ودومیه داشته است،هنرمدرن شرایط استفاده هیجان انگیزی ازنوربه عنوان عنصری مستقل را برای بیان هنری فراهم کرده است در مجسمه های جنبشی دستگاه رقص نوروسازه های جنبشی اشکال متغیری با بکار گیری کنترل شده نورایجاد می گردد گرچه هنر نهایی حاصل از انواع قوانین تصادف پیگیری میکند،زندگی مدرن به نور کاربردهای مختلفی داده است:سر گرمی،اطلاعات وتبلیغ.
بار احساسی یک اثر تجسمی همواره برعهده نور میباشد نشان دادن حجم در یک اثر نقاشی ویا طراحی کاری است که نور بایدانجام دهد خشم ،نفرت ،شادی وسکوت همه اینها با نورپردازی انجام میشود، در یک اثر هنری همانند تابلوی شام آخردر مرکز داستان که شخصیت مسیح وجودداردنقطه روشن تصویراست که نشان دهنده حالت قدسی حضرت مسیح باشد در حالی که در همان تابلو اطراف حضرت مسیح که حواریون او حضور دارندبه تیرگی میگراید که نشان دهنده مکر وگاهی نداشتن ایمان قلبی به او میباشد چنانکه در داستان مسیح بعداز شام آخریکی ازحواریون اورا لو میدهد که منجر به دستگیری او میشود واین نورها هستند که دراین اثر هنری نیروی خیرو شر را به ما نشان میدهند.
برای آشنایی بیشتر در حیطه رنگ و عنصر نوردر مبحث هنرهای تجسمی کلیک کنید.
منابع وماخذ
لوسیه مه یر،ترجمه ع،شروه،زیبایی شناسی بصری مبانی هنرهای تجسمی،انتشارات اسراردانش
یک دیدگاه